އަންހެނާ ނަމާދުގައި ދެފައިތިލަ ނިވާކުރުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބާތޯއެވެ؟
بسم الله الرحمن الرحيم ، الحمد لله رب العالمين، و الصلاة و السلام على رسول الله -صلوات الله و سلامه عليه- وعلى آله و صحبه أجمعين.
أما بعد:
ނަމާދުގައި ދެފައިތިލަ ނިވާ ކުރުމާއި މެދުގައި ޢިލްމުވެރިން ޚިލާފް ވަޑައިގަންނަވާފައިވެ އެވެ.
ޖުމްހޫރު ޢިލްމުވެރިން، المالكية އަދި الشافعية އަދި الحنابلة ބަސްފުޅަކީ ނަމާދުގައި އަންހެންމީހާ އިސްޓާކީނުން ނުވަތަ އެނޫންވެސް ފޭރާމެއް ބޭނުންކޮށްގެން ދެފައިތިލަ ނިވާކުރުން ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެވެ.
އަދި މި މައްސަލައިގައި ދަލީލެއްގެ ގޮތުގައި އިމާމް أبو دواد ސުނަނުގައި ޞަހާބިއްޔާ أم سلمة ـ رضي الله عنها ـ ގެ އަރިހުން ރިވާ ކުރެވިގެންވާ ޙަދީޘް ޛިކުރު ކުރައްވަ އެވެ. ޙަދީޘްގައިވަނީ، އެކަމަނާ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އަރިހުގައި ސުވާލުދެންނެވި އެވެ. ހެދުން ތިރިން އިޒާރެއް (ހަރުވާޅެއްފަދަ) އެއްޗެއް ނެތަސް، ހަށިގަނޑު ހަށިގަނޑު ނިވާވާނެ ހެދުމެއް ލައިގެން ޚިމާރަކުން ބޯ ނިވާކޮށްގެންހުރެ ނަމާދު ކުރުން ހުއްދަވާނެ ހެއްޔެވެ؟ އެހިނދު صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވި އެވެ. ހެދުން (ދެފައިތިލަ ނިވާވެގެންދާނަމަ) އޭގައި ނަމާދު ކުރެވޭނެ އެވެ.“
(މި ޙަދީޘްއާ މެދު ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި ޚިލާފް އުފެދިފައިވެ އެވެ. ވަރަށް ގިނަ ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅަކީ، أم سلمة ـ رضي الله عنها ހަމައަށް ސަނަދު ހުއްޓިފައިވާ ކަމެވެ. އެބަހީ : އެއީ أم سلمة ـ رضي الله عنها ފަތުވާއެއްކަމެވެ. އެއްވެސް ޙާލެއްގައި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم މަޤާމާއި ހަމައަށް އުފުލިފައިވާ، ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވިދާޅުވެފައިވާ ޙަދީޘް ބަސްފުޅެއް ނޫން ކަމެވެ.)
މި މައްސަލައިގައި الحنفية މަޛްހަބުގައި ދެފައިތިލަ ނިވާކުރުމަކީ ވާޖިބުކަމެއް ނޫނެވެ. އަދި މި ޤައުލު ބައެއް މުޙައްޤިގުންވެސް އިޚްތިޔާރު ކުރައްވާފައިވެ އެވެ.
މި މައްސަލައިގައި ސާފު ޞަރީޙަ ދަލީލެއް ވާރިދުވެގެން ނުވުމަކީ ޢިލްމުވެރިން މެދުގައި ޚިލާފް އުފެދިފައިވާ ސަބަބު ކަމުގައިވުމާއެކު، މިކަމުގައި ރައްކާތެރި ގޮތުގައި ހިފުން ހުއްޓެވެ. އެއީ ޚިލާފުން ނުކުތުމަށްޓަކައި ނަމާދުގައި ދެފައިތިލަ ނިވާ ކުރުމެވެ. އަދި މިއީ އެންމެ ހެޔޮ އަދި ފުރިހަމަ ކަމުގައިވާ ގޮތްކަމުގައިވެސް ވެ އެވެ.
ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ކުރީގެ މުފްތީ الإمام ابن بَاز -رحمه الله- ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ.
”ދެންފަހެ، ދެފައިތިލަގެ މައްޗަށް ޖުމްހޫރު ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅަކީ ނިވާ ކުރުމެވެ. އެއީ އިސްޓާކީނުން ނުވަތަ ފައިތިލަ ފޮރުވޭނެ ފަދަ ފޭރާމެއް ބޭނުން ކޮށްގެންނެވެ. ހަމަކަށަވަރުން އިމާމް أبو داود- رحمه الله- عن أم سلمة – رضي الله عنها – ގެ އަރިހުން (ރިވާކޮށްފައިވެ އެވެ.) އެ ކަމަނާ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އަރިހުގައި ސުވާލު ދެންނެވި އެވެ. ހެދުން ތިރިން އިޒާރެއް (ހަރުވާޅެއްފަދަ) އެއްޗެއް ނެތަސް، ހަށިގަނޑު ހަށިގަނޑު ނިވާވާނެ ހެދުމެއް ލައިގެން ޚިމާރަކުން ބޯ ނިވާކޮށްގެންހުރެ ނަމާދު ކުރުން ހުއްދަވާނެ ހެއްޔެވެ؟ އެހިނދު صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވި އެވެ. ހެދުން (ދެފައިތިލަ ނިވާވެގެންދާނަމަ) އޭގައި ނަމާދު ކުރެވޭނެ އެވެ.“
މި ރިވާޔަތް އެކަމަނާގެ ބަސްފުޅެއްގެ ގޮތުގައި އަދި ނަބިއްޔާގެ ޙަދީޘްފުޅެއްގެ ގޮތުގައިވެސް ރިވާކުރެވިގެންވެ އެވެ….. ފަހެ، ކޮންމެ ޙާލަތެއްގައިވެސް ދަލީލުވަނީ ޖުމްހޫރުންގެ ބަސްފުޅުގަ އެވެ. އެއީ ނަމާދުގައި ދެފައިތިލަ ނިވާކުރުމެވެ. އެއްގޮތަކީ ދިގު ހެދުމެއް ލައިގެން ނުވަތަ އިސްޓާކީން ބޭނުން ކޮށްގެންނެވެ.
ނިންމާލުމުގެ ކުރީގައި ބުނަމެވެ. އަންހެން މީހާއަށް އިސްޓާކީނަށް އެރުމަކީ ދަތި ކަމެއް ކަމުގައިވާނަމަ، ނަމާދުގައި ރުކޫޢު އަދި ސަޖިދަ ކުރާ ވަގުތުގައި ދެފައިތިލަ ހާމަ ނުވާނެ ފަދަ ދިގު ފޭރާމެއްގައި ހުރެ ނަމާދު ކުރުން ހުއްޓެވެ. ދެފައިތިލަ ފެންނަ ގޮތުގައި ނަމާދު ކޮށްގެން ނުވާނެ އެވެ.
والله تعالى أعلم. وصلى الله على نبينا محمد وآله وصحبه وسلم.