ޒިނޭގެ ދަރިއަކަށް ބަލިވެއިނދެ، ތަޥްބާވުމަށްޓަކައި އެވާހަކަ ފިރިމީހާ ގާތުގައި ދެއްކުންވޭ ހެއްޔެވެ؟
بسم الله الرحمن الرحيم ، الحمد لله رب العالمين، و الصلاة و السلام على رسول الله -صلوات الله و سلامه عليه- وعلى آله و صحبه أجمعين.
أما بعد:
މީހަކާ އިނދެގެންހުރެ ޒިނޭކޮށް، އަންހެން މީހާ ބަނޑުބޮޑުވެ ނުވަތަ ބަނޑުބޮޑުވެ ދަރިއަކު ވިހައިފިހިނދު، އަންހެން މީހާ ތަޥްބާވުމަށް ބުނެ، ފިރިހެން މީހާ ގާތުގައި އެވާހަކަ ދެއްކުންވޭ ހެއްޔެވެ؟
އަދި އަންހެން މީހާ ތަޥްބާވުން އޮތީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ ހިނގައި ދިޔަ ކަންތައްތައް ކިޔައިދޭން ޖެހޭނެ ހެއްޔެވެ؟
ކޮށްފައިވާ ސުވާލުގެ ޖަވާބުގައި، މި މައްސަލައިގައި ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވެފައިވާ ބަސްފުޅުތަކާއި ބިނާވެގެންވާ ޙުކުމްތައް ޛިކުރު ކުރަމެވެ.
ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ކުރީގެ މުފްތީ އަދި މުޅި ދުނިޔެ އެބޭކަލެއްގެ ޢިލްމާއި ތަޤްވާވެރިކަމާއި ޙައްޤުގައި ދެމިހުރި އިމާމެއް ކަމުގައި ހެކިވެފައިވާ الشيخ الإمام ابن بَاز-رحمه الله- މި މައްސަލައިގައި ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ.
”އެފަދައިން ބަނޑުގައި އަށަގަނެވިފައިވާ ދަރި ވައްޓާލުން ހުއްދައެއް ނުވާނެ އެވެ. އެހެނަސް އަންހެން މީހާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވަނީ ﷲ އަށް ތަޥްބާވުމެވެ. އަދި އެކަން ސިއްރު ކުރުމެވެ. އަދި އެފަދައިން ވިހެއި ދަރި ނިސްބަތްވާނި މިހާރު ކައިވެނިކޮށްގެން ހުރި ފިރިހެން މީހާއަށެވެ. އެއީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ.
(الولد للفراش ، وللعاهر الحجر) ”ދަރިވަނީ ކައިވެނީގެ ތަންމައްޗަށެވެ. އަދި ޒިނޭކުރި މީހާއަށްވަނީ ހިލަ އެވެ.“ -މާނައީ : ދަރިވަނީ އެކައިވެނީގެ މައްޗަށެވެ. ދަރި ނިސްބަތްވަނީ ކޮށްގެން ހުރި ކައިވެނީގެ މައްޗަށެވެ. އަދި ޒިނޭކުރި ފިރިހެނާއަށް އެއްވެސް ޙާލެއްގައި ދަރި ނިސްބަތް ނުކުރެވޭނެ ކަމެވެ.-
ﷲ އެންމެންގެ ޙާލު އިޞްލާޙްކޮށްދެއްވާށި އެވެ.“
فتاوى الشيخ ابن باز (21/205)
ޝެއިޚްގެ ފަތުވާގައި އިޝާރާތްކޮށްފައިވާ ނުކުތާތައް ބަޔާން ކުރަމެވެ.
1. އެއީ ނަހަލާލަށް ބަނޑުބޮޑުވެފައި ވާތީ އެއްވެސް ގޮތަކަށް އެ ދަރިއަށް ގެއްލުން ދިނުން އަދި ހަލާކުކޮށްލުން އަންހެން މީހާއަށް ހުއްދައެއް ނުވާނެ އެވެ. ވުމުން ބަނޑުގައިވާ ދަރި އެއްވެސް މަރުޙަލާއެއްގައި ވައްޓައިލުން ހުއްދައެއް ނުވާނެ އެވެ.
2. ﷲ ތަޢާލާ އެ އަންހެން މީހާގެ އެ ޢަމަލު، އަންހެން މީހާ ކޮށްފައިވި ފާފަ ފޮރުއްވައި ސިއްރު ކުރެއްވި ފަދައިން އެފާފަ ނުފަތުރައި ސިއްރު ކުރުމެވެ.
3. އެ ކުރެވުނު ޢަމަލުން ތަޥްބާވުމަށްޓަކައި އެ ފާފަ އެއްވެސް މިހަކަށް، ފިރިމީހާއަށްވެސް ކިޔައި ދިނުމެއް ނެތެވެ. އަދި އެއީ ޝަރުޢުގައި ހުއްދަކޮށްފައިވާ ކަމެއްވެސް ނޫނެވެ.
4. މާބަނޑު ޙާލުގައި ޒިނޭކޮށްގެން ލިބުނު ދަރި ނިޞްބަތްވާނީ ކައިވެނީގެ މަތީގައި އިނދެގެން ހުރި ފިރިހެންމީހާއަށެވެ.
މި މައްސަލައިގައި ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ފަތުވާ ކޮމެޓީން ނެރެފައިވާ ފަތުވާގައިވެ އެވެ.
ޖަވާބު :އަންހެނަކު ކައިވެންޏެއްގެ މަތީގައި ހުރެ ޒިނޭކޮށް މާބަނޑުވެއްޖެހިނދު އެ ވިހެރި ދަރިވާނީ، ތަންމައްޗަށެވެ. (މާނައީ : އެދަރި ވާނީ، އެ ފިރިހެނަކާ އެކުގައި ޝަރުޢީގޮތުން އެއްދާންކުރާ ކައިވެނިކޮށްގެން ހުރި ފިރިމީހާގެ ތަންމައްޗަށެވެ.) އެއީ ޞައްޙަ ޙަދީޘްގައި އައިސްފައިވާ ފަދައިންނެވެ. އެހެނަސް މިހާރު ކައިވެނިކޮށްގެން ހުރި ފިރިހެން މީހާއަށް (އެ ވިހެއިދަރީގެ މައްޗަށް ޝައްކުވެގެން) އޭނާގެ ދަރިއެއް ނޫން ކަމުގައި ނަފީކުރަން ބޭނުންވެއްޖެހިނދު، އޭނާއަށް އޮތީ ޝަރުޢީ ޤާޟީއެއްގެ ކުރިމަތީގައި ލިޢާން ކުރުމެވެ.
އަދި އެ ކުއްޖާއަކީ އެއްވެސް މީހަކަށް އަޅަކަށް ނުވާނެ ކަމުގައި އެންމެހައި މުސްލިމުން އިޖްމާޢުވަޑައިގެންފައިވެ އެވެ. ދެންފަހެ ތަބައްނީ ކުރުން ހުއްދައެއްނުވާނެ އެވެ.
އަދި އޭނާގެ އަޞްލު ދަރިއެއް ނޫން ދަރިއެއް އޭނާގެ ދަރިއެއް ކަމުގައި ހަދައިގެން (މިޘާލަކަށް ބައްޕަ ކިޔުއްވައިގެން އުޅުނު ކަމުގައި ވީނަމަވެސް) އެޙާލުގައި އަމިއްލަ ދަރިއެއް ކަމުގައި ނުވާނެ އެވެ.“
فتاوى اللجنة الدائمة“ (20/339)
ސުވާލުގައި ބަޔާންވެގެންވާ ބައެއް ކަންތައްތައް ފާހަގަ ކޮށްލަމެވެ.
1. ކައިވެނިކޮށްގެން ހުރެ މާބަނޑުވެ ދަރިއެއް ވިހައިފިނަމަ، އެ ދަރި އަކީ ކައިވެނީގެ ތަންމަައްޗަށް ވިހެއި ދަރިއެއް ކަމުގައިވާނެ އެވެ. އެބަހީ : އެއީ އެކަނއިވެނީގެ މައްޗަށް ލިބުނު ދަރިއެއްގެ ގޮތުގައި އެ ވިހެއި ކުއްޖާ އެ އަންހެން މީހާ އިނދެގެން ހުރި ފިރިހެންމީހާގެ ދަރިއެއް ކަމުގައި ނިޞްބަތް ކުރެވޭނެ އެވެ. ފަހެ، މިފަދައިން ޙަދީޘް ވާރިދުވެގެންވެ އެވެ. (الولد للفراش ، وللعاهر الحجر) ”ދަރިވަނީ ކައިވެނީގެ ތަންމައްޗަށެވެ. އަދި ޒިނޭކުރި މީހާއަށްވަނީ ހިލަ އެވެ.“
2. އަންހެން މީހާއަށް ތަޥްބާ އޮތްކަން ބަޔާންވުމެވެ. އަދި އެގޮތުން ﷲ ތަޢާލާ އެ ފާފަވެރި ޢަމަލު ސިއްރުކޮށްފައި، މީސްތަކުންގެ ތެރޭގައިވާ ބަޔަކަށް އެ ފާޅު ނުކުރައްވާހިނދު، އަންހެން މީހާ އަމިއްލައަށް އެ ފާފަ ކިޔަދިދީ ﷲ ވަންހަނާ ކުރައްވާފައިވާ ޢަމަލު ފާޅު ކުރުމެއްވެސް ނުވެ އެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި ﷲ އަށް ތަޥްބާވެ އެ ފާފަ ވަންހަނާ ކުރުން ހުއްޓެވެ.
3. އެ ފާފަގެ އަމަލު ﷲ ތަޢާލާ ސިއްރު ނުކުރެއްވީ އެވެ. ކޮންމެވެސް ގޮތެއް މެދުވެރިވެ އެ ޢަމަލު ފިރިމީހާއަށް ބަޔާންވީ އެވެ.
ނުވަތަ ފިރިމީހާއަށް އެއީ އޭނާގެ ދަރިއެއް ނޫން ކަމުގައި ޝައްކުވެ އެ ދަރި އޭނާގެ ދަރިއެއް ނޫން ކަމުގައި ނަފީކުރުމަށް ބޭނުންވި އެވެ. އެހިނދު ފިރިހެން މީހާއަށްވެސް އެ ވާހަކަތައް މީސްތަކުންގެ މެދުގައި ފެތުރުމެއް ނުވެ އެވެ.
ސަބަބަކީ، އެހިނދު ފިރިހެން މީހާ އޭނާ ކައިވެނި ކޮށްގެން ހުރި އަނބިމީހާއަކީ ޒިނޭ ކޮށްފައިވާ އަންހެނެއް ކަމުގައި ތުހުމަތު ކުރަނީ އެވެ.
މި ޙާލުގައި ފިރިހެން މީހާއަށް އޮތީ ޝަރުޢީ ޤާޟީ ކުރިމައްޗަށް މައްސަލަ ހުށަހަޅައި ލިޢާން ކުރުމެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާ ޤުރުއާނުގައި ވަޙީކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ.
وَالَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُن لَّهُمْ شُهَدَاءُ إِلَّا أَنفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ އަދި އެބައިމީހުންގެ އަމިއްލަ ނަފްސު ތައް މެނުވީ ހެކިދޭބަޔަކު އެބައިމީހުންނަށް ލިބިގެންނުވާ ޙާލުގައި، އެބައިމީހުންގެ އަނބީންނަށް ޤަޛުފު ކުރާމީހުން (ދަންނާށެވެ!) ފަހެ، އެއިން ކޮންމެ މީހަކު، اللَّه ގަންދީ ހަތަރު ހުވައިން ހުވާކުރުން ހުށްޓެވެ. ހަމަކަށަވަރުން، އޭނާއީ ތެދުވެރިންގެ ތެރެއިންވާ މީހަކު ކަމަށެވެ.
وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِن كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ އަދި ފަސްވަނަ ހުވާކުރުން ހުށްޓެވެ. އޭނާއީ ދޮގުވެރިންގެ ތެރެއިންވާ މީހަކު ކަމުގައިވާނަމަ، ހަމަކަށަވަރުން، اللَّه ގެ ލަޢުނަތް އޭނާގެ މައްޗަށް ހުރިކަމަށެވެ.
وَيَدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَن تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ ހަމަކަށަވަރުން، އޭނާއީ ދޮގުވެރިންގެ ތެރެއިންވާ މީހެއްކަމަށް اللَّه ގަންދީ އެކަނބުލޭގެ ހަތަރުހުވައިން ހުވާކުރުމުން، އެކަނބުލޭގެ ކިބައިން ޢުޤޫބާތް (އެބަހީ: ޙައްދު ޖެހުން) ކެނޑޭނެތެވެ.
وَالْخَامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْهَا إِن كَانَ مِنَ الصَّادِقِينَ އަދި ފަސްވަނަ ހުވާކުރުން ހުށްޓެވެ. އޭނާއަކީ ތެދުބުނާ މީހުންގެ ތެރެއިންވާ މީހަކު ކަމުގައިވާނަމަ، ހަމަކަށަވަރުން، اللَّه ގެ ކޯފާ އެކަނބުލޭގެ މައްޗަށް ހުރިކަމަށެވެ.
4. ފިރިމީހާއަށް އެކަން އެނގި، ލިޢާން ކުރަން ހުށަހެޅުމުން، އަންހެން މީހާއަށް އެ ކޮށްފައިވާ ޒިނޭ އަދި އެ ދަރިއަކީ އިނދެގެން ހުރި ފިރިމީހާގެ ދަރިއެއް ކަމުގައި ބުނުން ހުއްދައެއް ނުވާނެ އެވެ.
ސަބަބަކީ ފިރިހެން މީހާގެ އެ ދަޢުވާއަކީ ތެދު ދަޢުވާއެއްކަން އަންހެން މީހާއަށް ކަނޑައެޅިގެން ތެދުކަން އެނގޭހިނދު އެކަން ދޮގުކޮށް ފިރިހެން މީހާގެ ދަރިއެއް ކަމުގައި ނެހެދޭނެ އެވެ. އިސްވެ ބަޔާންވެދިޔަ އާޔަތްތަކުގައި ބަޔާންވެެގެންވާ ފަދައިންނެވެ. ފަހެ، ފިރިހެން މީހާއަށް ލިޢާން ކުރުމަކީ އެއީ އޮތް ކަމެކެވެ. ޝަރުޢީ ޤާޟީގެ ކުރިމަތީގައި ލިޢާންކުރުމަކީ ދީނުގައި ފިރިމީހާއަށް ލިބިގެންވާ ޙައްޤެކެވެ.
5. ކައިވެނި ކޮށްގެން ހުރެ ކައިވެނީގެ މަތީގައި ޒިނޭކޮށް ލިބޭ ދަރިންނަކީ އަޅުން ގޮތުގައި ނެހެދޭނެ އެވެ. އެ ދަރިންނަކީ މިނިވަނުންނެވެ. މިކަމަށް އިސްލާމީ އުއްމަތުގެ ޢިލްމުވެރިން އިޖްމާޢުވަޑައިގެންފައިވެ އެވެ.
6. ތަބަންނީ ކުރުމެވެ. މިތަނުގައި އޭގެ މާނައަކީ، މިޘާލަކަށް ލިޢާން ކުރުމަށްފަހުގައިވެސް، އެ ދަރިލައްވާ އެއީ ބައްޕަ ކަމުގައި ހަދައި، ދަރި ލައްވައި ކައިވެނި ކޮށްގެން އުޅުނު ފިރިމީހާއަށް ބައްޕަ ކިޔުއްވައިގެން، ބައްޕަ ގޮތުގައި ހަދައިގެން އުޅުން ހުއްދައެއް ނުވާނެ އެވެ. އަދި އެފަދައިން ބައްޕައޭ ކިޔުއްވުމަކުން އެދަރީގެ ބައްޕައެއް ކަމުގައި އެ ބައްޕައޭ ކިޔުއްވޭ މީހަކު ނުވާނެ ކަމެވެ.
ވުމުން ޚުލާޞާ އަކީ : އަންހެން މީހާގެ ޢަމަލު ﷲ ސިއްރުކޮށްދެއްވައި، އެ ގޮތުގައި އަންހެން މީހާގެ ޢަމަލު ސިއްރުވީ އެވެ. ފަހެ، އަންހެން މީހާ އެކަން ފާޅު ނުކޮށް ﷲ އަށް ތަޥްބާވުން ހުއްޓެވެ. އަދި ދަރިއަކީ ކޮށްފައިވާ ކައިވެނީގެ މަތީގައި ލިބި ބޮޑުވާ ދަރިއެއް ކަމުގައި ވުމުގެ ގޮތުގައި ކަނޑައެޅިގެން ދިއުމެވެ.
ދެވަނައީ : އެ ޢަމަލުގެ ސިއްރުކަން ގެއްލި، އެ ޢަމަލު ފިރިމީހާއަށް ބަޔާންވީ އެވެ. އަދި އަންހެން މީހާ ޒިނޭކޮށްފި ކަމާއި، އަދި އޭގެ މަތީގައި ލިބުނު ދަރިއެއް ކަމުގައި އެނގިގެން ދިޔައީ އެވެ. ފަހެ، މި ޙާލުގައި އޭނާއަށް އޮތީ ޝަރުޢީ ކޯޓުގައި ލިޢާން ކުރުން ކަމެވެ. ފަހެ، ލިޢާން ކުރުމަށްފަހު، ޝަރުޢީ ގޮތުން އަންނަ ޙުކުމްތައް ތަންފީޛު ވުމެވެ.
އަދި މިކަންތައް އެނގި ބަޔާންވުމަށްފަހު، ކައިވެނިކޮށްގެން ހުރި ފިރިމީހާއަށް ބައްޕަ ކަމުގައި ނުވާނެ ކަމެވެ. އަދި އެފަދައިން ބައްޕައޭ ނުކިޔުއްވޭނެ ކަމެވެ.
والله تعالى أعلم. وصلى الله على نبينا محمد وآله وصحبه وسلم.